موفقیت دانشمندان در ساخت داروی رویش مجدد دندان در حیوانات
تاریخ، ساعت: 19 خرداد 1403, 10:06حکیم مهر
اولین آزمایش انسانی در جهان بر روی دارویی که میتواند باعث رویش دوباره دندانها شود، به زودی در ژاپن آغاز خواهد شد.
کمتر از یک سال پس از اعلام خبر آزمایش موفق این دارو در حیوانات قرار است کارآزمایی بالینی این دارو در ماه سپتامبر (شهریور) آغاز شود و اگر مراحل آزمایش انسانی این دارو موفق باشد، امکان عرضه تجاری این دارو در سال ۲۰۳۰ فراهم میشود.
کارآزمایی این داروی تزریقی در بیمارستان دانشگاه کیوتو انجام خواهد شد و تا ماه اوت ۲۰۲۵ به طول خواهد انجامید. ۳۰ مرد ۳۰ تا ۶۴ ساله که دست کم یک دندان آسیا را از دست دادهاند، وارد این کارآزمایی میشوند تا معلوم شود آیا این دارو میتواند باعث رویش دندان در آنها شود یا نه.
آزمایش حیوانی این دارو در مدلهای حیوانی موشخرما و موش موفق بوده است، بدون اینکه عارضه جانبی مهمی ایجاد شود.
بزرگترین کشف بشر روی انسان آزمایش میشود
کاتسو تاکاهاشی که پژوهشگر ارشد و رئیس بخش داندانپزشکی و جراحی دهان در بیمارستان کیانو است، گفت: «ما دارویی برای کمک به افرادی فاقد دندان هستند یا دندانشان کشیده شده است، میخواهیم. در حالیکه تا به حال درمانی برای معالجه مداوم فقدان دندان در دسترس نبوده است، ما احساس میکنیم که مردم انتظار بالایی برای دسترسی به چنین درمانی دارند.»
پژوهشگران پس از مرحله اول این کارآزمایی، دارو را بر روی بیماران ۲ تا ۷ ساله که به علت عارضه نقصان دندان هنگام تولد دست کم فاقد چهار دندان هستند، آزمایش خواهند کرد. این عارضه یک درصد افراد را دچار خود میکند.
پژوهشگران بعد این کارآزمایی را به افرادی گسترش میدهند که دچار «بیدندانی نسبی» هستند، یعنی افرادی که یک تا پنج دندان دائمیشان را به خاطر عوامل محیطی از دست دادهاند.
این دارو باعث غیر فعال کردن پروتئین «حساس کردن رحمی مربوط به ژن-۱» یا USAG-۱ میشود. مهار کردن واکنش میان USAG-۱ با پروتئینهای دیگر باعث برانگیختن پیامدهی «پروتئین مرفوژنتیک استخوانی» (BMP) میشود که رشد استخوان جدید را تحریک میکند.
این دارو در باعث رشد دندانهای جدید در موشها و موشخرماها شده است، گونههای جانوری که دارای پروتئینهای با خواص مشابه USAG-۱ در انسانها هستند.
تاکاهاشی که زیستشناس مولکولی و دندانپزشک است از سال ۲۰۰۵ تاکنون بر روی بازسازی دندانها کار کرده است و امیدوار است که این درمان جدید نه تنها برای افراد دچار عارضه نقصان دندان هنگام تولد، بلکه برای هر کسی که دندانی را از دست داده است، به کار برده شود.
اگر این کارآزمایی موفق باشد ممکن است شش سال دیگر در اختیار افرادی که دندانهای دائمیشان را از دست دادهاند، قرار گیرد.