عجیب‌ترین حیوانات جهان؛ از عنکبوتی شبیه مدفوع تا خرچنگی بزرگتر از انسان!

سیاره‌ی ما به شکل شگفت‌انگیزی متنوع است. شرایط محیطی مختلف منجر به ایجاد ویژگی‌های متفاوت در حیوانات عجیب و غریب با اشکال و اندازه‌های مختلف می‌شود. برخی از این حیوانات برای اعماق تاریک اقیانوس‌ها تکامل می‌یابند، در حالی که برخی دیگر در بیابان‌های خشک و به‌ظاهر غیرمهمان‌نواز زندگی می‌کنند. عده‌ای از آن‌ها در ظاهر عادی به نظر می‌رسند، تا زمانی که چیزی سبب بروز ویژگی‌های عجیب و غریب در آن‌ها می‌شود (مثلاً شبیه شدن عضوی از بدن آن‌ها به انسان‌ها).

بسیاری از عجیب‌ترین مخلوقات طبیعت از اقیانوس سرچشمه می‌گیرند، جایی که تاریکی کامل، آب‌های پر از رسوب، محیط‌های پرفشار و آب‌های تقریباً یخ‌زده هر یک به سازگاری‌های منحصربه‌فرد و ویژگی‌های این عجیب‌ترین موجودات منجر شده‌اند. دانشمندان تخمین می‌زنند بین چند صد هزار تا بیش از ده میلیون گونه‌ی جدید در اعماق اقیانوس‌ها در انتظار کشف شدن باشند. اما در خشکی هم چیزهای عجیب و غریب زیادی وجود دارد.

سیفونوفور 

با طولانی‌ترین حیوان جهان، سیفونوفور آشنا شوید. بله، حتی از نهنگ آبی هم درازتر است. نهنگ آبی با حداکثر طول تاییدشده‌ی ۲۹.۹ متر در قیاس با طول ۴۵ متری سیفونوفور بچه به نظر می‌رسد. این نمونه که اینجا به‌صورت مارپیچ دیده می‌شود، سال ۲۰۲۰ در سفر اکتشافی موسسه اقیانوس اشمیت مشاهده شد.

این حیوان از بستگان ناوچه‌ی پرتغالی است (از رده‌ی اسب‌سانان به طول متوسط ۱۰ متر و بازوهای ۳۰ متر) و شاخک‌های آن نیز مرگبار و نیش‌دار است.

گوزن فریادکش

گوزن فریادکش (Muntjac) یک پستاندار کوچک و قوی با غدد باورنکردنی است. این گوزن‌ها که بومی بخش‌هایی از آسیای جنوب شرقی هستند، اما اکنون در حومه‌ی بریتانیا رایج شدند، به خوبی با زیستگاه‌های مختلف سازگار شده‌اند و معمولاً در مناطق جنگلی یافت می‌شوند. 

اندازه‌ی کوچک، ساختار قوی و توانایی پرش شگفت‌انگیزی که دارند به آن‌ها اجازه می‌دهد در پوشش‌های گیاهی متراکم به راحتی حرکت کنند، اما این غدد متورمِ صورت آن‌هاست که توجه همه را به خود جلب می‌کند. این غدد می‌توانند به قدری باز شوند که در واقع به داخل پشت و رو شوند! 

گندمرغ

مطمئناً گندمرغ (Hoatzin) یکی از عجیب‌ترین پرندگان آمازون است. جوجه‌های این پرنده در دوران نوزادی روی بال‌هایشان پنجه دارند و از آن‌ها برای بالا رفتن از درختان استفاده می‌کنند. بزرگسالان پوشش گیاهی را بسیار شبیه به گاو تخمیر می‌کنند و این کار سبب می‌شود بویی شبیه کود به خود بگیرند، از این رو نام مستعارشان، گندمرغ یا مرغ بدبو است.

یوآکاری

نه، آن‌ها صورت‌شان را با چغندر نشسته‌اند، بلکه این سرخی چهره، نشانه‌ی سالم‌ترین نرها است. ماده‌ها هم این را می‌دانند و جفت‌شان را بر اساس قرمزی صورتش انتخاب می‌کنند.

بی‌فک‌ماهی

این توپ لجنی ترس‌آور می‌تواند مواد ضخیم و چسبناکی را از خود بیرون بریزد که آبشش‌های هر شکارچی که به او نزدیک شود را مسدود کند. بی‌فک ماهی نوعی از بی‌آروارگان است که بدنی شبیه مارماهی دارند. اما شگفتی این ماهی در تولید همین مواد لزجی است که هنگام احساس خطر، مقادیر زیادی از آن را به عنوان مکانیزم دفاعی تولید می‌کند تا از شکارچی فرار کند. بی‌فک ماهی‌ها باستانی هستند. آن‌ها حدود ۵۰۰ میلیون سال پیش تکامل یافته‌اند. 

دلفین رودخانه‌ای آمازون

این وال‌سان آب شیرین، بزرگترین گونه دلفین رودخانه‌ای است. آن‌ها خاکستری متولد می‌شوند و با افزایش سن، رنگشان صورتی می‌شود. رنگ نهایی آن‌ها متاثر از چیزهای زیادی از جمله رفتار، رژیم غذایی و نزدیکی مویرگ‌های آن‌ها به پوست است. 

حباب‌ماهی

این ماهی که به دلیل ظاهر ژلاتینی و آویزان خود مشهور شده است، با فشارهای شدید اعماق اقیانوس سازگار شده است. ظاهر عجیب و غریب لقب «زشت‌ترین حیوان جهان» را برای او به ارمغان آورده است. اگرچه شاید این نام کمی ناعادلانه انتخاب شده باشد چون برگرفته از ظاهر این موجود خارج از زیستگاه طبیعی آن است. اما حباب‌ماهی به رغم شکل ظاهری غیرمعمولش، نمونه‌ی جذابی از چگونگی رشد حیوانات عجیب در محیط‌های متنوع و چالش‌برانگیز است. 

شبح کوسه

فوریه‌ی سال ۲۰۲۲ وقتی دانشمندان این بچه کوسه‌ی شبح تازه از تخم بیرون‌آمده را در سواحل جزیره جنوبی نیوزلند پیدا کردند، به سرعت به خاطر شکل عجیب و غریبی که داشت در فضای مجازی وایرال شد. این موجود گریزان که نام رسمی‌اش کیمرا (موش‌ماهی) است به ندرت دیده می‌شود و اطلاعات کمی از آن وجود دارد. حتی در مورد بچه‌های این گونه اطلاعات کمتری داریم و تازه سال ۲۰۰۲ بود که آن‌ها را برای نخستین بار کشف کردیم.

این موجود در اعماق بین ۱۲۲ تا ۲۰۱۱ مترزندگی می‌کند، جایی که دمای آب نزدیک به صفر است. چشم‌های مرده و باله‌های بال‌مانند بزرگ آن، منشا به وجود آمدن نام آن شده است. 

کوسه‌های شبح به رغم این نام، در واقع بخشی از خانواده کوسه‌ها نیستند، بلکه گونه‌ای ماهی هستند و به جای استخوان، اسکلتی از غضروف دارند. داشتن اسکلتی با چگالی کم مانند غضروف، برای زندگی در اعماق بسیار مهم است، چون با افزایش فشار از هم نمی‌پاشد. کوسه‌های شبح کپسول‌های تخم‌شان را روی کف دریا می‌گذارند (که به کیف‌های پری دریایی هم شناخته می‌شوند)، درست مانند کوسه‌ها. کپسول تخم حین رشد جنین از آن محافظت می‌کند، جایی که از زرده تغذیه می‌کند تا زمانی که آماده بیرون آمدن از تخم شود.

از آنجا که درباره این ماهیان گریزان اطلاعات کمی وجود دارد، دانشمندان مشتاق هستند اطلاعات بیشتری در مورد این حیوان عجیب و غریب و جمعیت آن‌ها بدست آورند.

خوکچه دریایی

خوک دریایی یا Scotoplanes globose گونه‌ای خیار دریایی است که به دلیل بدن گرد و رنگ صورتی که دارد آن را خوک دریایی نامیدند و بدون تردید یکی از عجیب‌ترین حیوانات دنیا است. طول این سوسیس‌های پف‌کرده و پر از آب به ۱۵ سانتی‌متر می‌رسد و در تمام اقیانوس‌های جهان یافت می‌شوند. تعدادشان هم زیاد است. وقتی غذای خوشمزه‌ای مانند جسد نهنگ کف دریا باشد، صدها خوک دریایی جمع می‌شوند تا با هم از خودن این غذا لذت ببرند. آن‌ها از شاخک‌هایی که دارند برای ریختن غذا در دهانشان استفاده می‌کنند. آن‌ها نیز درست مانند یک خوک واقعی، تقریباً هر چیزی را می‌خورند.

این جاروبرقی‌های اعماق دریا مانند حباب‌ماهی، برای حیات در اعماق، به‌ویژه در نواحی پرتگاهی اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام و اقیانوس هند تکامل یافته‌اند. این حیوانات عجیب و غریب، آب را به اطراف بدنشان پمپاژ می‌کنند تا خودشان را باد کنند و به سطح نزدیک شوند، خشک، کوچک و چروکیده شوند و بمیرند. 

خوکچه‌های دریایی مکانیسم دفاعی بسیار موثری دارند. مواد شیمیایی سمی موجود در پوست آن‌ها شکارچیان را از خوردن این بیکن دریایی ممنوعه باز می‌دارد.

آرمادیلو پری‌وار صورتی

آرمادیلوی پری‌وار صورتی انگار ترکیبی از یک کرم صدپای کرکی با خرچنگ است. این حیوان کوچک‌ترین گونه آرمادیلو است و با طول حدود ۱۳ سانتی‌متر در دست شما جای می‌گیرد. این گونه که در دشت‌های شنی و بوته‌زارهای خشک آمریکای جنوبی زندگی می‌کند، به دلیل توانایی حرکت سریع در ماسه‌های زیرزمینی، به شناگر شن نیز معروف است. رنگ صورتی منحصربه‌فرد آن محصول پمپاژ خون به پوسته برای تنظیم حرارت است که کمک می‌کند بدن‌شان، دمای مرکزی ثابتی را در آب و هوای گرم و خشک داشته باشد.

پوتو بزرگ

پوتوی بزرگ که استاد استتار است، پرنده‌ای گوشتخوار است که بیشتر در مناطق گرمسیری آمریکا زندگی می‌کند. پوتوی بزرگ که کاملاً ساکن می‌ماند، با تقلید از کنده یا شاخه درخت در حالی که صبورانه منتظر طعمه‌ی از همه‌جا بیخبر است، با محیط اطراف خود یکی می‌شود. حتی چشمانش را از ترس لو رفتن باز نمی‌کند. این پرنده شب‌زی به لطف منافذ ریز زیر پلک‌هایش، حتی با چشمان بسته هم می‌تواند ببیند و کوچک‌ترین حرکت را تشخیص دهد.

موش ستاره پوزه

موش‌های ستاره پوزه، زمین‌شناسان قلمرو حیوانات، با ۲۵۰۰۰ گیرنده حسی که شاخک‌های گوشتی اطراف بینی‌شان را شکل می‌دهند توانایی تشخیص امواج لرزه‌ای را دارند. این حیوان عجیب و غریب به عنوان تنها موشی که در باتلاق‌ها و مرداب‌ها زندگی می‌کند، ممکن است قادر به شناسایی سیگنال‌های الکتریکی ضعیف از طعمه‌های آبزی هم باشد. همچنین می‌تواند با دمیدن حباب‌های هوا و مکیدن آن‌ها به داخل بینی در زیر آب از حس بویایی‌اش استفاده کند. تنها دو گونه می‌توانند این کار را انجام دهند (دیگری موش پوزه‌دار آبی است).

این حیوان همچنین برنده جایزه یکی از سریع‌ترین غذاخوری‌ها در جهان می‌شود که کمتر از یک ربع ثانیه طول می‌کشد تا یک وعده غذایی را فروببرد.

خرچنگ عنکبوتی ژاپنی